Belangrijkste inzichten

• Migratie wordt voornamelijk gedreven door de vraag naar arbeid, zo stelt het Centraal Planbureau (CPB) in het rapport 'Economische dynamiek en migratie'. In dit rapport onderzoekt men de relatie tussen migratie, conjunctuur en economisch beleid in Nederland sinds 1950.
• Er is een sterk verband tussen migratie en conjunctuur. Tijdens economische voorspoed neemt immigratie toe, terwijl tijdens recessies zowel immigratie afneemt als emigratie toeneemt. Opvallend is dat asielmigratie niet gekoppeld is aan economische cycli. Verder heeft de EU-uitbreiding van 2004 geleid tot meer arbeids- en gezinsmigratie.
• Arbeidsmarktflexibilisering, zoals minder ontslagbescherming, stimuleert de instroom van arbeidsmigranten. 
• Er is geen bewijs gevonden dat een ruim sociaal vangnet een belangrijke drijfveer is voor migranten om naar Nederland te komen. Het brede sociale vangnet van de jaren zeventig en tachtig trok wel gastarbeiders die zich uiteindelijk permanent vestigden. Deze gastarbeiders bleven vaak in Nederland, zelfs nadat de sectoren waarin zij werkten krompen. Dat leidde tot werkloosheid, omdat de gastarbeiders in andere bedrijfstakken moeilijk aan de slag kwamen.
• Migratie is belangrijk voor de manier waarop de Nederlandse economie zich ontwikkelt. Het is daarom belangrijk dat het (arbeids-)migratiebeleid overeenkomt met de (gewenste) ontwikkelrichting van de economie.